بازگشت
مذهب عقل
برگردان شین میم شین برگردان شین میم شین

خانه ولتر

ولتر (1694 ـ 1778)
از متنفذترین مؤلفین روشنگری فرانسه
در فرانسه، قرن هجدهم را «قرن ولتر» می نامند.
از منتقدین سرسخت استبداد، حاکمیت فئودالی و انحصار جهان بینانه کلیسای کاتولیک.
از تدارک بینندگان معنوی برجسته انقلاب فرانسه
حربه او در دفاع از اندیشه های خویش به شرح زیر بود:
استیل بیان عامه فهم، طنز و طعنه و ریشخند.

گرهارد بارچ
• مذهب عقل ـ بر خلاف مذهب مثبته و یا مسیحیت ـ در چارچوب جنبش روشنگری اروپا و قبل از همه از سوی جنبش دئیستی و آزاد اندیشی تشکیل می شود.

• (جنبش آزاد اندیشی:
• آزاد اندیشان ـ به زبان امروز ـ کسانی بوده اند که از معارف علمی پیروی می کردند و طرفدار هومانیسم غیرمذهبی بودند و به هیچکدام از مذاهب بستگی نداشتند.
• از این رو، آنها ـ عمدتا ـ آته ئیست و یا لاادری بوده اند.
• مفهوم «ارواح آزاد» که قدیمی تر بوده، با مفهوم «آزاد اندیشان» خویشاوند است، ولی به هنگام پیدایش جنبش آزاد اندیشی به عنوان تحقیرواژه بکار می رفت.
• آزاد اندیشان اگرچه به قید و بندهای مذهبی از قبیل محرمات و جزمیات پای بند نبودند، ولی پیرو سرسخت قوانین و هنجارهای اخلاقی از قبیل آزادی، برابری، مدارا و مسالمت بوده اند. مترجم)

• در حالیکه نقش عقل در قرون وسطی بوسیله انجیل و ایمان به اوتوریته (مقامات کلیسا) ناچیز شمرده می شد، عقل در مذهب عقل بمثابه قاضی القضات تلقی می شود، حتی در مورد ایمان مذهبی.

• در مذهب عقل هرگز نباید به چیزهای ضد عقلی (خردستیز) ایمان آورد.

• دئیسم اگرچه منکر شخص خدا ـ به مثابه خالق نخستین جهان ـ نمی شود، ولی ـ همزمان ـ اعلام می کند که جهان پس از آفرینش بر بنیان قوانین خاص خویش عمل می کند و توسعه می یابد و ضمنا ایمان به وحی و اعجاز را رد می کند.

• نمایندگان مذهب عقل به شرح زیر بوده اند:
• کورن هیرت، هربرت فون چربری، بلونت، تیندال، بولینگ بروک، ولتر، روسو، رایماروس، ادلمان و تولاند.

• جان تولاند (1670 ـ 1722) ـ آزاد اندیش ایرلندی ـ اگرچه عموما جزو طرفداران مذهب عقل شمرده می شود، ولی او خود را آزاد اندیش می داند و در مواردی حتی از دئیسم پا فراتر می نهد و به آته ئیسم می رسد.

• مراجعه کنید به دیئسم، آته ئیسم.

پایان

January 21st, 2011


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
علمي و معلوماتي